Czym są polskie obligacje skarbowe?
Obligacje skarbowe to papiery dłużne emitowane przez rząd. Z założenia wydaje je Minister Finansów, który pożycza w ten sposób od nabywcy obligacji określoną pulę pieniędzy i deklaruje się ją zwrócić wraz z należnymi odsetkami. Innymi słowy wykupić je w ściśle określonym już przy zakupie obligacji czasie. Teoretycznie jest to jeden z najbezpieczniejszych instrumentów dłużnych, bo za jego spłatę (wykup wraz z odsetkami) odpowiada Skarb Państwa i to całym swoim majątkiem. Jest to odpowiedzialność finansowa ujęta w ustawie budżetowej. Pożyczone przez państwo pieniądze pozwalają na finansowanie deficytu budżetowego państwa. Obligacje skarbowe są przedmiotem obrotu na światowych rynkach finansowych. Czy faktycznie jest to bezpieczny instrument finansowy? Z pewnością, do kogo bowiem mieć większe zaufania niż do państwa- powiedzą jedni. Czy państwu można ufać? – stwierdzą drudzy. W grupie tej z pewnością znajdą się wierzyciele Argentyny, którzy w 2001 r. napotkali na problemy z wykupem obligacji. Pamiętać należy, że pozycja prawna państwa pozwala na ustawowe pozbycie się zadłużenia z obligacji bez ogłoszenia oficjalnego bankructwa. Tak właśnie postąpił rząd Argentyny mimo sprzeciwów ze strony wierzycieli. Polska jest oczywiście krajem stabilnym politycznie i finansowo, dlatego warto zainteresować się tą formą inwestycji. Obligacje skarbowe dzieli się u nas na dwie grupy:
• Obligacje detaliczne, oferowane przez Ministra Finansów głównie osobom fizycznym. Ich nabycie następuje w formie transakcji zawartej telefonicznie, za pośrednictwem Internetu lub bezpośrednio w placówce PKO Banku Polskiego. Nominał obligacji wynosi 100 zł lub 100 euro i oczywiście można nabywać wielokrotność tego nominału. Najpopularniejsze są obligacje dwu-, trzy, cztero- i dziesięcioletnie. Zdarza się jednak, że oferowane są obligacje o nietypowych parametrach (kilku czy kilkunastu miesięcy). Oprocentowanie obligacji może być stałe lub zmienne, uzależnione od stopy inflacji czy stawek WIBOR.
• Obligacje hurtowe, dostępne dla osób fizycznych, jak i osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej. Nabywane są na drodze przetargu organizowanego przez Narodowy Bank Polski, w którym udział biorą dealerzy skarbowych papierów wartościowych. Obrót na rynku wtórnym odbywa się w ramach bezpośrednich transakcji kupna- sprzedaży.
Dla inwestorów indywidualnych organizowane są także emisje premiowane, połączone na przykład z losowym nagradzaniem numerowanych obligacji. Jest to dodatkową zachętą do wyboru tej formy inwestowania.